Page 16 - GP_02_2010
P. 16
OMNIENIE

potentatów Szeptyckich. Obydwa rody, w linii żeńskiej
wywodziły się od Aleksandra hr. Fredry, komediopisarza,
poety i pamiętnikarza. Matka, Jadwiga z Szembeków
(1883-1939, urodzona w Siemianicach) była etnogra-
fem i archeologiem pracującym z wielką pasją ("Z prac
J. Sz. najcenniejsze są wielkopolskie materiały etnogra-
ficzne, które wraz z "Przyczynkami" Zofii Szembekówny
stanowią najobszerniejszy i najpoważniejszy po Kolber-
gu zbiór materiałów dokumentujących kulturę ludową
Wielkopolski"; cytat za Wielkopolskim słownikiem bio-
graficznym). Materiały do badań zbierała od piętnastego
roku życia.

Matka Jadwigi, Maria Szembekowa z Fredrów (1862-
1937, babka Anny, wnuczka Aleksandra Fredry), była
poetką i działaczką patriotyczną. Siostra Jadwigi, Zofia
(1885-1974), była archeologiem, etnografem, najpierw
ze swą siostrą Jadwigą Szeptycką, a po jej zamążpójściu
samodzielnie prowadziła badania cmentarzysk z epo-
ki rzymskiej w rodowych Siemianicach (pow. kępiński)
i publikowała ich wyniki. W 1906 roku wstąpiła do zako-
nu. Stanisław Szembek (1849-1891, urodzony w Siemia-
nicach, brat dziadka Anny) był malarzem, którego dzieła
prezentują polskie muzea narodowe, m.in. w Poznaniu
i Krakowie. Brat Anny, Aleksander Szembek (1886-1929),
w okresie międzywojennym był członkiem Komisji Gra-
nicznej, pierwszym prezesem Polskich Izb Rolniczych,
a potem radcą Ambasady Polskiej w Paryżu.

ANNA Wychowana w kulcie wiedzy, kultury i nauki Anna odzie-
SZEPTYCKA dziczyła również takie zainteresowania i zamiłowania.
Rodowe siedlisko Szembeków, Siemianice, znane były
WSPOMNIENIE z dużej biblioteki, liczącej kilkadziesiąt tysięcy tomów,
zaś rodowa siedziba Szeptyckich, Przyłbice, słynęła z za-
Urodziła się 27 maja 1914 roku w Przyłbicach, pow. Ja- sobnego archiwum, zawierającego stare wartościowe
worów, w województwie lwowskim, jako córka Leona dokumenty, nie tylko rodowe, ale obejmujące okolice
i Jadwigi z Szembeków, właścicieli ziemskich. powiatu jaworowskiego. W okresie międzywojennym
Anna samodzielnie zgłębiała wiedzę z dziedziny arche-
Wywodziła się z rodów hrabiowskich, wielce zasłużo- ologii i miała w tym zakresie szeroką wiedzę. Studio-
nych dla polskiej kultury, nauki, polityki i wojskowości. wała też historię na Uniwersytecie Jana Kazimierza we
Wymieniają ich encyklopedie okresu od XVII wieku po- Lwowie, uzyskała absolutorium i napisała pracę magi-
cząwszy. Są wśród nich ministrowie, arcybiskupi, me- sterską na podstawie archiwum Przyłbickiego, które tak
tropolici grekokatolicy, generał w wojsku napoleońskim, jak i dysertacja zaginęły w czasie wojny. Praca zosta-
sekretarz królewski, kanclerz, dyplomata, marszałek ła od nowa napisana i przedstawiona na Uniwersyte-
sejmu, uczestnicy powstań narodowych, fundator ko- cie Poznańskim, gdzie też Anna uzyskała magisterium
legium jezuickiego itp.; wielcy patrioci, pełniący god- w 1946 roku (magisterium miało wówczas - do roku
nie i sumiennie swoje służby publiczne, państwowe, 1951 - status niższego stopnia naukowego). Rodzice,
patriotyczne i kościelne. Dotyczy to zarówno Szembe- Leon i Jadwiga Szeptyccy już nie żyli, zostali rozstrzela-
ków, z linii wielkopolskich magnatów, jak i kresowych ni przez NKWD we wrześniu 1939 roku. W tym samym
czasie dwór Siemianice został rozgrabiony, a następnie
spalony. Przeniosła się do Poznania, z licznej rodziny i ro-
dzeństwa Anna miała obok siebie tylko najmłodszą sio-
strę Elżbietę, która wnet rozpoczęła tu studia i ukończyła
medycynę. Zamężna Weyman, mieszka w Toruniu, lecz
jej córka Barbara, po studiach biologii na UAM (zamęż-
na Naganowska w rodzinie literatów), osiadłszy na stałe
w Poznaniu, do końca życia Anny, była jej ostoją, podpo-

16 | GŁOS POLITECHNIKI | LUTY 2010
   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21